Verbonden partijen

Openbaar belang

Op 1 maart 2013 is de gemeenschappelijke regeling Syntrophos van start gegaan. Syntrophos is een samenwerkingsverband van Westvoorne, Brielle en Nissewaard, waarin deze gemeenten gezamenlijk hun werkzaamheden op het gebied van ICT en Geo-informatie hebben ondergebracht. Redenen daarvoor waren het verminderen van kwetsbaarheid, het vergroten van de slagkracht, het beter mee kunnen gaan met nieuwe ontwikkelingen en landelijke eisen, het beheersen van de kosten, het gezamenlijk kunnen doen van noodzakelijke investeringen en het verbeteren van de dienstverlening.

Deze samenwerking biedt in de snelle technologische ontwikkeling van informatievoorziening veel voordelen bij nieuwe ontwikkelingen. Anderzijds kan voor het functioneren van de gemeente ook een risico zitten in het op afstand zetten van noodzakelijke ICT-kennis en infrastructuur.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
Er is een algemeen en een dagelijks bestuur. In het algemeen bestuur is elk van de deelnemende gemeenten met één lid vertegenwoordigd. Het lid van de gemeente Nissewaard is voorzitter van zowel het algemeen als het dagelijks bestuur. In de besluitvorming telt de stem van Nissewaard voor vier, die van Brielle en Westvoorne elk voor één. Deze stemverhouding is nog gebaseerd op de start van de regeling toen Spijkenisse (3 stemmen) en Bernisse (1 stem) zelfstandig deelnemer waren. Momenteel is een besluit in voorbereiding om te komen tot een bedrijfsvoeringsorganisatie op grond van de aangepaste regelgeving. In 2019 zal de ontwikkeling rond de ambtelijke samenwerking op Voorne en de mogelijke toetreding van Hellevoetsluis als deelnemer tot de regeling gevolgen hebben voor de gemeenschappelijke regeling en de stemverhouding. Hierover volgt nadere besluitvorming.

Stemverhouding
67%  (4 van 6 stemmen).

Afgesproken prestaties

De prestaties worden vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst met een daaraan gekoppeld service level agreement. Hierin komt tot uitdrukking wat, wanneer en tegen welke kwaliteit Syntrophos levert en tegen welke prijs.
Syntrophos als opdrachtnemer en de deelnemende gemeenten als opdrachtgevers dragen samen zorg voor de realisatie van zes strategische doelstellingen:

1. het bijdragen aan een betere dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen;
2. het bieden van continuïteit door beperking van organisatorische kwetsbaarheid;
3. het verder verhogen van de kwaliteit van de processen;
4. het verder verhogen van de vakkundigheid, bekwaamheid en deskundigheid van medewerkers;
5. het efficiënt inzetten van de beschikbare capaciteit;
6. het realiseren van besparingen door schaalvoordelen.

Naast deze doelstellingen wordt op basis van afzonderlijke overeenkomsten de veiligheid geregeld in overeenstemming met landelijke regelgeving en uitgangspunten.

Risico's beleidsmatig

Syntrophos is een redelijk jonge organisatie en heeft de afgelopen jaren te maken gehad met zowel technisch als organisatorische problemen. Deze zijn in een meerjarenplan aangepakt. De aanpak is in de laatste fase aangekomen, hierover wordt het bestuur maandelijks geïnformeerd. Aspecten als steeds verder oplopende beveiligingseisen en de voorbereidingen voor de toetreding van Hellevoetsluis als deelnemer in combinatie met extra efficiency maatregelen vragen om extra aandacht en capaciteit tijdens het meerjarenverbeterproces. De vergelijking van de kosten per inwoner afgezet tegen het landelijk gemiddelde, geeft aan dat de opgenomen efficiency taakstelling een lastige opgave zal zijn.
Operationele risico’s in de zin van verstoringen van het netwerk met gevaar voor de continuïteit van de bedrijfsvoering van de gemeenten zijn in het aflopen jaar zeer beperkt voorgekomen. In ieder geval binnen de daarvoor gestelde normen.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

Openbaar belang

Binnen de sinds 2015 geldende Jeugdwet zijn gemeenten deels verplicht om gezamenlijk (specialistische) jeugdhulp in te kopen. Voor de jeugdhulp in Rijnmond is daarom een gemeenschappelijke regeling jeugdhulp Rijnmond in het leven geroepen (GR JR). De uitvoering is belegd bij de inkooporganisatie van de gemeente Rotterdam.

Voor de jaarlijkse inleg die Nissewaard levert, voert de GR JR de volgende taken uit:

• Het uitvoeren van de bovenlokale taken door middel van het contracteren en/of subsidiëren van aanbieders van jeugdhulp en uitvoerders van maatregelen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering. De jeugdhulp omvat de uitvoering van gesloten jeugdhulp, crisiszorg, pleegzorg, residentiële, intramurale zorg en/of specialistische jeugdhulp. De taken worden uitgevoerd met in acht neming van bovenregionale of landelijke afspraken.
• Het bevorderen van gezamenlijk overleg tussen de gemeenten over de uitvoering van de wettelijke jeugdhulptaken.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
De gemeente Nissewaard wordt voor de duur van de zittingsperiode van het College namens het College vertegenwoordigd door een lid en een plaatsvervangend lid in het Algemeen Bestuur (AB) dat uit 15 leden bestaat. Namens de subregio Voorne Putten/Goeree Overflakkee heeft wethouder Wouter Struijk zitting in het Dagelijks Bestuur (DB).

Stemverhouding
Bij het nemen van besluiten wordt te allen tijde gestreefd naar consensus. Indien het op hoofdelijke stemming aankomt, brengen de leden voor de gemeente die zij vertegenwoordigen ieder één stem uit, met uitzondering van de leden die een gemeente vertegenwoordigen waarbij het aantal inwoners van onder de 18 jaar meer is dan 10.000. Zij brengen voor elk volgend 10.000-tal, of gedeelte daarvan, één stem meer uit tot een maximum van dertien stemmen per gemeente. De gemeente Nissewaard heeft 2 stemmen.

Afgesproken prestaties

De GR JR zorgt voor een kwalitatief goede en efficiënte uitvoering van bovenlokale taken. Nu de aanvraag bij het Transformatiefonds van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is gehonoreerd, zal de regionale Transformatie Agenda de komende 3 jaar worden voortgezet. De actielijnen zijn:

1. Het lokale netwerk als spil van de transformatie.
2. Specialistische jeugdhulp: vraaggericht, integraal, verbindend en in samenhang.
3. Veiligheid vraagt om samenwerking.
4. Leren van elkaar: lerende professionals en lerende netwerken.

Doel van de GR JR is het tot stand brengen van een vraaggericht aanbod aan specialistische jeugdhulp. Dat betekent dat de ondersteuning licht is waar dat kan en zwaarder als dat nodig is.

In 2015 is de inleg van middelen in de GR JR per gemeente gebaseerd op het aantal jeugdigen in plaats van daadwerkelijke zorggebruik. De afgelopen jaren is de GR JR toegegroeid naar een  verdeelsleutel, waarbij zorggebruik wel leidend is. Dit betekent dat een eventuele over- of onderschrijding van het voor Nissewaard beschikbare budget in 2020 wordt verrekend via de vlaktaks. De vlaktaks is een methodiek om bij jaarlijkse afrekeningen eventuele nabetalingen dan wel terug te ontvangen bedragen uit te smeren (af te vlakken) over de 2 daarop volgende jaren.

Risico's beleidsmatig

In oktober 2020 is een kadernota vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de GR JR. Deze nota bevat de voorziene en beoogde beleidsuitgangspunten en de financiële uitgangspunten, waarbij deze keer ook relevante landelijke en zorginhoudelijke ontwikkelingen zijn meegenomen. Dit is de start voor het opstellen van de Programmabegroting 2022 en daaropvolgende (ramings)jaren. Onderdeel hiervan is een meerjarige taakstelling. De kadernota wordt voor zienswijze voorgelegd aan alle gemeenteraden in Rijnmond, zo wordt de lokale sturing op kosten en kwaliteit in de specialistische jeugdhulp versterkt. Nissewaard werkt nauw samen met de andere gemeenten op de Zuid-Hollandse eilanden om de doelstellingen van de regionale taakstelling te behalen.

Veilig Thuis heeft de werkvoorraad deels ingelopen, maar kampt nog steeds met een behoorlijke instroom van hulpvragen. De veiligheidsbeoordelingen worden conform de eisen van de inspectie uitgevoerd.  In 2020 is samen met de jeugdbescherming de overheveling van alle intensieve hulptrajecten (voorheen drang) voorbereid. Dit gaat in de loop van 2021 zijn beslag krijgen in een nieuwe werkwijze voor de lokale toegang, waarbij casusregie preventiever ingezet wordt bij onveilige gezinnen. Dit betekent dat de jeugdbescherming meer kan focussen op de wettelijke taken (dwang), waardoor wachtlijsten worden verkort. De tarieven voor dwangtrajecten zijn hierop aangepast. Er wordt landelijk gewerkt aan verschillende scenario's om het functioneren van de hele veiligheidsketen te verbeteren.

Samenwerking met 15 gemeenten binnen de GR JR is een uitdaging. De belangen liggen niet altijd op een lijn, maar de behoefte om de transformatie (zorginhoudelijk en financieel) te laten slagen is groot. Dat maakt het noodzakelijk om gezamenlijk compromissen te sluiten. Nissewaard zet steeds in op regionale besluitvorming, die onze lokale ambities ondersteunt.  Vandaar dat we hebben ingestemd met het toesturen van de nieuwe regiovisie voor vaststelling aan alle gemeenteraden in Rijnmond. De regiovisie is bedoeld om richting te geven aan de inkoopstrategie van de GR JR en de transformatie van de specialistische jeugdhulp.

De voorbereidingen voor invoering van een nieuwe wettelijke definitie voor het woonplaatsbeginsel zijn uitgesteld. Nieuwe ingangsdatum is nu 1 januari 2022.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

De GR JR is van plan om per 2023 nieuwe contracten in te voeren. Dit kan ook gevolgen hebben voor de lokale inkoop (met name wat betreft daghulp en ambulante specialistische hulp).

Openbaar belang

De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de jeugdgezondheidszorg binnen het kader van de Wet Publieke Gezondheid (Wpg). Stichting CJG Rijnmond is in de gemeenschappelijke regeling openbare gezondheidszorg Rotterdam Rijnmond (OGZ RR) aangewezen als exclusief uitvoerder van het wettelijke basistakenpakket. Dit, in opdracht van de Raad voor het Publiek Belang (hierna RvhPB).

Voor de jaarlijkse subsidie, die Nissewaard levert, voert CJG Rijnmond de volgende maatschappelijke opdracht uit:

• Het verrichten en coördineren van jeugdgezondheidszorg, meer in het bijzonder opvoed- en gezinsondersteuning tussen 0 en 19 jaar.
• Het oprichten en in stand houden van 1 of meer CJG's (indien de opdracht van de betrokken  gemeente zich daartoe uitstrekt).
• Het verrichten van al hetgeen dat met vorenstaande verband houdt of daartoe dienstig kan zijn.

De omvang van het vigerende basistakenpakket wordt steeds voor 4 jaar vastgesteld en geldt voor 2020-2024.  In het kader van de transformatieopdracht in het sociaal domein is tussen het CJG Rijnmond en de betrokken gemeenten een strategische ontwikkelagenda vastgesteld op 5 juli 2018. Deze agenda draagt bij aan het aansluiten van de lokale jeugdgezondheidszorg bij Thuis in de Wijk.

Naast dit basistakenpakket voert CJG Rijnmond ook het aanvullend pakket uit. Hierover worden afzonderlijke afspraken gemaakt met de deelnemende gemeenten. Voor Nissewaard is dit maatwerk op het gebied van preventie. Voornamelijk op opvoedondersteuning (b.v. stevig ouderschap) en vroegsignalering als prenataal huisbezoek, moeders informeren moeders, etc. De invulling van het aanvullend pakket wordt elk jaar zo nodig aangepast naar de vraagstukken die leven in Nissewaard op basis van de gebiedsopgaven en opdrachten vanuit Thuis in de Wijk en draagt bij aan het Interbestuurlijk Programma (IBP) beter sociaal domein. Vanuit het landelijke actieprogramma Kansrijke Start zal gemeente Nissewaard toewerken naar een lokale coalitie t.b.v. de eerste 1.000 dagen van een kind. Door gericht te werken aan verbinding tussen het medische (kraamzorg, verloskundigen en geboortezorg) en sociale (jeugdgezondheidszorg, voorscholen en primair onderwijs) systeem van ouders kunnen we effectiever inzetten op vroeg signalering en het voorkomen van problemen bij opvoeding en opgroei vraagstukken.
Door corona heeft de inzet op de lokale uitwerking van Kansrijke Start vertraging opgelopen. Wel zijn de eerste bijeenkomsten geweest tussen gemeente, JGZ en partners in de geboortezorg keten om kennis en expertise op te halen waar we met elkaar aan moeten werken en hoe we dat vorm willen geven. In 2021 zal hier verder vorm aan worden gegeven.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
De gemeente Nissewaard wordt voor de duur van de zittingsperiode van het College in de RvhPB  vertegenwoordigd door een lid en een plaatsvervangend lid. De Raad bestaat uit 14 leden .

Stemverhouding
Bij het nemen van besluiten door de RvhPB brengen de leden voor de gemeente die zij vertegenwoordigen ieder één stem uit. Bij het Basistakenpakket en de begroting is unanimiteit leidend. Bij alle andere onderwerpen wordt bij het staken op stemmen teruggevallen op inwonersaantallen.

Afgesproken prestaties

• Bereikbaarheid van kinderen in Nissewaard van 95%.
• Bereikbaarheid van bureaudienst van het JOT tussen 85-90%.
• Deelname aan wijkanalyses en wijkaanpakken tussen jeugd én onderwijs in samenwerking met partners binnen Thuis in de Wijk.
• Signaalfunctie voor opschaling naar jeugdhulp per JOT-gebied (ernst taxatiemodel).

Risico's beleidsmatig

• Samenwerking met 14 gemeenten binnen de RvhPB is een uitdaging. De belangen liggen niet altijd op een lijn, maar de behoefte om de transformatie (zorginhoudelijk en financieel) te laten slagen is groot. Dat maakt het noodzakelijk om gezamenlijk compromissen te sluiten. Nissewaard zet steeds in op regionale besluitvorming, die onze lokale ambities ondersteunt. De inzet en samenwerking in 2020 is positief verlopen, we zien de gezamenlijke belangen, dit uit zich voornamelijke in de samenwerking op basis van de doelen in de regionale ontwikkelagenda ( met focus op op-en afschalen en Kansrijke Start).
• Inzet op verbinding tussen jeugdgezondheidszorg en transformatieagenda van de gemeenschappelijke regeling jeugdhulp Rijnmond is van belang t.b.v. vroegtijdig signaleren en effectievere op- en afschaling bij inzet van hulp. Het complexe geheel van het aantal gemeenten én partners maakt dat sturing regionaal vertragend kan werken op de praktische uitvoering en resultaten pas op langere termijn zichtbaar zijn.

De verbinding tussen de jeugdgezondheidszorg en de gemeenschappelijke regeling is en blijft van cruciaal belang maar vraagt om samenwerking. Doordat de wethouder jeugd en onderwijs in beide gremia zitting heeft kunnen we zowel bestuurlijk als ambtelijk deze verbinding maken. Dit heeft zich in 2020 o.a. geuit in de het beschikbaar komen van budget uit de transformatiegelden van de GRJR voor de regionale ontwikkelagenda JGZ.

• De omvang van subsidies vanuit de deelnemende gemeenten voor maatwerk c.q. preventie is onzeker. Dit, als gevolg van kortingen vanuit het Rijk op de jeugdhulp. Bij lagere vaststelling van de subsidie kan het lastig zijn voor CJG Rijnmond om de personele bezetting en kosten in overeenstemming te brengen met de beschikbare middelen.

Door de pandemie corona en de kennis en expertise van de JGZ zijn zij in 2020 ingezet door de GGD. Ook de eigen producten en diensten konden niet volgens reguliere inzet uitgevoerd worden. De focus (in afstemming met bestuur gemeenten) is gelegd op kwestbare gezinnen n de doelgroep 0-4 jaar. Het CJG Rijnmond heeft geen extra middelen aan gemeenten gevraagd voor 2020, wel is afgesproken geen terugvordering te doen op de subsidies voor 2020, omdat inzet anders is vormgegeven voor de corona en dit in samenspraak is gegaan.

• Het eigen vermogen staat onder druk en dreigt onvoldoende te worden om grote tegenvallers in de exploitatie op te vangen. Dit hangt samen met hogere loonkosten door landelijke kostenontwikkelingen en grilligheid van overheidsmaatregelen, die verhoging van premies voor sociale lasten of belastingen (bijvoorbeeld BTW) veroorzaken. Hierdoor kunnen tekorten in de exploitatie ontstaan, immers CJG Rijnmond is een organisatie zonder winststreven (OZW).

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

In 2018 is eenmalig het indexpercentage van het basistakenpakket opgehoogd naar 1,5%.  Voor indexering op langere termijn worden daarom nieuwe afspraken gemaakt. Dit, in samenhang met een mogelijke herziening van afspraken over het weerstandsvermogen van CJG Rijnmond.

Naar verwachting is voor 2020 aangehouden aan een vergelijkbare ophoging van het indexpercentage voor de plustaken, dan zal Nissewaard in overleg gaan over mogelijke wijziging van het lokale maatwerk. Voor 2020 heeft dit geen wijzigingen opgeleverd voor Nissewaard.
Tevens wordt sinds 2019 de kosten van het Rijksvaccinatieprogramma door de gemeenten gedragen. Deze lopen via het Gemeentefonds.

Openbaar belang

Gemeenten zijn verplicht om invulling te geven aan de Wet Publieke Gezondheid (Wpg). Hiervoor is een gemeenschappelijke regeling openbare gezondheidszorg Rotterdam Rijnmond (OGZ RR) in het leven geroepen, die is uitgevoerd door de GGD Rotterdam Rijnmond (hierna GGD RR).

Als regionale organisatie had de GGD RR een basistakenpakket dat bestond uit:

• Monitoring, signalering, en advisering.
• Uitvoerende taken gezondheidsbescherming.
• Bewaken publieke gezondheid bij incidenten, rampen en crisis.
• Toezicht houden (kinderopvang en Wmo).

De omvang van het basistakenpakket wordt steeds voor 4 jaar vastgesteld en geldt voor 2019-2022.
Naast dit basistakenpakket voerde de GGD RR ook plustaken uit. Hierover waren afzonderlijke afspraken gemaakt met de deelnemende gemeenten. Voor Nissewaard was dit voor het Wmo-toezicht.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
De gemeente Nissewaard is voor de duur van de zittingsperiode van het College in het Algemeen Bestuur GGD RR vertegenwoordigd door een lid, de portefeuillehouder Volksgezondheid, en een plaatsvervangend lid. Het bestuur bestond uit 15 leden.

Stemverhouding
Bij het nemen van besluiten door het Algemeen Bestuur brengen de leden voor de gemeente die zij vertegenwoordigen ieder één stem uit. Dit, met uitzondering van de leden, die een gemeente vertegenwoordigen met een inwonertal boven 50.000. Zij brengen voor elk volgend 50.000-tal, of gedeelte daarvan, één stem meer uit tot een maximum van elf stemmen per gemeente. Nissewaard had derhalve twee stemmen.

Afgesproken prestaties

• De GGD RR heeft het jaarplan voor 2020 uit conform afspraak uitgevoerd. Er zijn 3 (tussen) rapportages over 2020 geleverd. Het budgettair kader voor 2020 bedroeg € 5,41 per inwoner voor het vaste deel van het basistakenpakket.
• Het variabele deel van het basistakenpakket bestond uit inspecties kinderopvang en had geen vast bedrag per inwoner. Dit, omdat het afhankelijk was van het aantal locaties en het gewenste aantal inspecties per gemeente. Deze wettelijke basistaak is afgerekend op basis van daadwerkelijke aantallen uitgevoerde inspecties. De kosten per inspectie hielden een gelijke tred met het afgegeven indexpercentage.
• De plustaken maakten geen deel uit van de begroting en vielen formeel ook niet onder de gemeenschappelijke regeling. De gemeenten zijn vrij om op basis van huidige afwegingen en beleid nieuwe keuzes in het pluspakket te maken.

Risico's beleidsmatig

• De gemeenschappelijke regeling GGD RR kende geen balans en andere financiële staten om in de begroting op te nemen, aangezien de gemeente Rotterdam eigenaar was van de organisatie. Personeel en eventuele risico’s waren daarmee voor de rekening van de gemeente Rotterdam.
• De gemeenschappelijke regeling regelde feitelijk alleen de inkoop van producten bij GGD RR. De gemeenschappelijke regeling had geen bezittingen. Het financiële risico voor deelname aan de regeling was voor regiogemeenten niet aanwezig.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

• Binnen de gemeenschappelijke regeling GGD-RR werd het indexpercentage gehanteerd dat jaarlijks wordt afgegeven door de Kring van Gemeentesecretarissen van de regio Rotterdam Rijnmond. De begroting voor 2020 is opgehoogd met het indexpercentage van + 3,4% ten opzichte van het begrotingsjaar 2019.
• Het percentage voor 2020 compenseerde de hogere kosten voor prijs- en loonstijging in de afgelopen 2 jaar. Er is voor komend jaar geen taakstelling opgelegd.
• Met de komst van de Omgevingswet en de landelijke verkenning van hardere normen of minimumvereisten voor het basispakket, wordt nog steeds bezien welke consequenties deze ontwikkelingen mogelijk kunnen hebben voor de begrotingscyclus.

Openbaar belang

Het recreatieschap heeft tot taak in onderlinge samenhang het behartigen van het gemeenschappelijk belang van de deelnemers voor wat betreft de ontsluiting, de ontwikkeling, aanleg en het beheer in het kader van de openluchtrecreatie en het toerisme en waar mogelijk van natuur en landschap in het werkgebied.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang

Er zijn per 1 januari 2018 vier deelnemers, waaronder de gemeente Nissewaard. De overige deelnemers zijn de gemeenten Hellevoetsluis, Westvoorne en Brielle.

Stemverhouding

40%

Afgesproken prestaties

Beheer, onderhoud, toezicht en handhaving van recreatiegebieden (in Nissewaard gaat het om De Uitwaayer en De Bernisse).

In samenwerking met het recreatieschap wordt aangestuurd op een kwaliteitsimpuls voor het gebied.

Risico's beleidsmatig

Onderzocht wordt hoe de relatie met de uitvoerende partij (Staatsbosbeheer) in de toekomst vorm moet krijgen.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

N.v.t.

Openbaar belang

De DCMR milieudienst Rijnmond verzorgt als omgevingsdienst de uitvoering van de
VTH-taken (vergunningverlening, toezicht en handhaving) op milieugebied voor Nissewaard en de andere gemeenten in het Rijnmondgebied en Goeree Overflakkee. Tevens voert de dienst deze taken uit voor de Provincie Zuid-Holland.

In een werkplan wordt jaarlijks vastgelegd welke taken de DCMR voor Nissewaard uitvoert en welke middelen hier tegenover staan. In drie ambtelijke en twee bestuurlijke voortgangsoverleggen wordt de voortgang van de werkzaamheden lopende het jaar besproken en waar nodig bijgestuurd. Daarnaast is Nissewaard vertegenwoordigd in het participantenoverleg wat 3-4 per jaar door DCMR wordt georganiseerd.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang

De GR bestaat uit 16 leden (inclusief provincie Zuid-Holland).

Stemverdeling AB:
3 leden provincie Zuid-Holland: ieder 14 stemmen (totaal dus 42)
2 leden gemeente Rotterdam: ieder 21 stemmen (totaal dus 42)
De 14 regio gemeenten (incl. Nissewaard) ieder 1 lid: ieder lid heeft 2 stemmen (totaal dus 28).

Stemverhouding
1,8% (2/112)

Afgesproken prestaties

Op basis van de te maken afspraken in het werkplan 2020 zal de DCMR het verlenen en actueel houden van vergunningen (Wabo deel milieu), het milieu toezicht en handhaving op de 1.554 milieu relevante bedrijven voor de gemeente Nissewaard verzorgen.
Daarnaast gaat de DCMR de luchtkwaliteit en de geluidshinder in de regio monitoren en is een 24-uurs klachtenlijn beschikbaar.

Risico's beleidsmatig

Ten gevolge van de Covid-19 crisis konden tijdens de eerste en tweede lockdown-periode fysieke controles slechts beperkt worden uitgevoerd. Dit is ondervangen door zoveel mogelijk in te zetten op “controle op afstand“ en door controles uit te voeren in die perioden waarin dit mogelijk was. Op basis hiervan is het gelukt om de toezichtplanning op hoofdlijnen conform de planning uit te voeren.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

Door diverse ontwikkelingen staat de begroting van de omgevingsdienst DCMR onder druk. De komst van nieuwe taken en de overdracht van taken vanuit hogere overheden, de noodzakelijke vernieuwing van automatiseringssystemen, een gespannen arbeidsmarkt en het niet indexeren van de begroting over een groot aantal jaar zijn hiervan oorzaken.   

Openbaar belang

Gemeenten zijn op basis van art. 9 van de Wet Veiligheidsregio’s verplicht tot het treffen van gemeenschappelijke regelingen ter uitvoering van de in deze artikelen genoemde taken.

De VRR is een samenwerkingsverband waarin de hulpdiensten (Regionale Brandweer, Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen, Ambulancezorg en de Gemeenschappelijke Meldkamer van politie, brandweer en ambulance) intensief samenwerken en professionele hulp en bescherming bieden tegen mogelijke risico's en bedreigingen.

Bestuurlijk belang

De burgemeester van Nissewaard is lid van het Algemeen en Dagelijks Bestuur van de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond.

Stemverhouding
6,5 % (2/31)

Afgesproken prestaties

• Ambulancezorg

A1 Ambulance dient binnen 15 minuten na melding bij de Meldkamer bij de patiënt aanwezig te zijn. Norm = 95% van de ritten binnen 15 minuten ter plaatse.
2020=83,8%

• Brandweerzorg

Het streven is om in 80% van de alarmeringen aan de normtijd te voldoen. (De normtijd is afhankelijk van het object.)
2020=71,9%

• Meldkamer

90% van de meldingen is binnen 15 seconden aangenomen (2020=86,9%).

80% van de meldingen is binnen 83 seconden verwerkt door brandweer (2020=74,7%).
70% van de meldingen is binnen 120 seconden verwerkt voor ambulance (2020=70,6%).

Risico's beleidsmatig

• Vrijwaring van gemeenten;
• Actiecentra en overdracht (beheer) meldkamer aan LMS;
• Wegvallen en niet toereikend zijn van LEC-gelden (Landelijk Expertisecentrum);
• Inwerkingtreding Omgevingswet;
• Spreiding en beschikbaarheid ambulancezorg;
• Gevolgen van (veranderde) wet- en regelgeving niet tijdig op kunnen vangen.
• Vertraagd tempo en/of onvoldoende aanpassing bijdragen van stakeholders van de VRR t.b.v. kostenontwikkeling;
• Deeltijdregeling brandweervrijwilligers;
• Alarmering bevolking;
• Tekort brandweerpersoneel;
• Bestaansrecht organisatie / Ontwikkelagenda VRR;
• Duurzame Piketorganisatie;
• Vakbekwaamheid;
• Effecten en kosten als gevolg van grote crises (bv. Grieppandemie).

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

• Ontwikkelagenda VRR;
• Deeltijdregeling vrijwilligers bij brandweer;
• Vakbekwaamheid personeel;
• Duurzame piketorganisatie.

Openbaar belang

De gemeenschappelijke regeling is het resultaat van de wens om het culturele erfgoed, zoals dat door de deelnemers hoofdzakelijk in de vorm van archieven wordt overgebracht, op deskundige wijze centraal te beheren. Op grond van art. 12 van de Archiefwet 1995 en de gemeenschappelijke regeling “Streekarchief Voorne-Putten” is de gemeente verplicht de voor blijvende bewaring in aanmerking komende archieven over te brengen naar een archiefbewaarplaats die voldoet aan de eisen gesteld in de Archiefregeling 2010.

Hoofdtaak van het Streekarchief is het in stand houden, veilig stellen (indien nodig conserveren en restaureren), toegankelijk maken en ter beschikking stellen van de overgebrachte collecties. Daarnaast heeft het Streekarchief als belangrijke taak inspectie uit te oefenen op het beheer van de nog niet overgebrachte deelnemersarchieven.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
De deelnemers aan deze gemeenschappelijke regeling zijn de gemeenten Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard en Westvoorne. Het Waterschap Hollandse Delta is per 1 januari 2018 uit dit samenwerkingsverband getreden.

In 2019 is de gemeenschappelijke regeling omgezet van een openbaar lichaam naar een bedrijfsvoeringsorganisatie. Dat betekent onder andere dat er in plaats van twee bestuurslagen (een algemeen en een dagelijks bestuur) er één bestuurslaag is.

Elke deelnemer aan de regeling is vertegenwoordigd in het bestuur. Het voorzitterschap berust per 2019 bij de burgemeester van Brielle.

Stemverhouding
Het bestuur beslist bij meerderheid van stemmen. Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne hebben één stem, Nissewaard heeft twee stemmen.

Afgesproken prestaties

Ten behoeve van het bestuur is een aantal instrumenten ontwikkeld om meer en beter inzicht te geven in de ontwikkeling van het beleid en het beheersen van de bedrijfsprocessen.

Jaarlijks wordt aan het bestuur de begroting en rekening voorgelegd.
Eenmaal per jaar wordt in principe aan het algemeen bestuur een managementrapportage (marap) voorgelegd met een indeling volgens het werkplan.
Jaarlijks wordt een jaarverslag uitgebracht.
Jaarlijks wordt een voortschrijdend werkplan vastgesteld over een periode van vijf jaar.
Tot slot stelt de streekarchivaris jaarlijks een verslag op van zijn werkzaamheden.

Risico's beleidsmatig

Gelet op de kleinschaligheid van de organisatie: langdurige ziekte van één van de vaste medewerkers; het wegvallen van een groot deel van de vrijwilligers; uittreding van één van de deelnemers.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

Vanuit het programma Archief2020 en het project Archiefinnovatie Decentrale Overheden (AIDO) van IPO, UvW en VNG wordt een instrumentarium ontwikkeld om de uitdaging van archiefinnovatie aan te gaan. AIDO bracht de ontwikkeling van digitale archiefbewaarplaatsen, e-depots, in beeld in het ‘Onderzoek functionaliteit e-depot decentrale overheden’. Een gezamenlijke aanpak van de overheden is ook nodig om informatie in ketens met elkaar te delen. Er worden gemeenschappelijke standaarden ontwikkeld, zoals het Toepassingsprofiel Metadatering Lokale Overheden (TMLO) die bijdraagt aan de toegankelijkheid van informatie. Er zullen de komende tijd meer instrumenten beschikbaar komen die het ons makkelijker zullen maken onze informatievoorziening beter toegankelijk te maken en te houden.

Het bestuur van de verbonden partij Streekarchief is nadrukkelijk bezig met het toekomstbestendig maken van het Streekarchief. Zo doet het Streekarchief onderzoek naar verbeterde huisvesting. Enerzijds ten behoeve van de archiefbewaarplaats, anderzijds om invulling te geven aan haar ambitie om extra publiciteit te creëren en historische informatie uit te dragen. Besluitvorming daarover en dus over de financiële consequenties daarvan, zal waarschijnlijk in het begrotingsjaar 2021 plaatsvinden. Verder noopt de verdergaande digitalisering tot bestudering van de gevolgen daarvan. Ook daarmee is het Streekarchief bezig.

De bijdrage van de vier deelnemers in de exploitatiekosten van het Streekarchief wordt als volgt over de gemeenten verdeeld: Brielle 19,5%, Hellevoetsluis 22,5%, Nissewaard 50%, Westvoorne 8%. Deze verdeling wordt om de vier jaar, en dus voor het eerst in 2022 ten behoeve van de begroting voor het jaar 2023, heroverwogen en opnieuw vastgesteld door het bestuur van het Streekarchief.

Openbaar belang

Per 1 januari 2015 is de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) gestart. De metropoolregio
Rotterdam Den Haag behartigt de belangen van een integraal verkeers- en vervoerssysteem
in het gebied middels een ingerichte Vervoersautoriteit. Daarnaast richt de organisatie zich
op de versterking van het economisch vestigingsklimaat in de regio.
De Agenda Economisch Vestigingsklimaat beschrijft de bundeling van krachten binnen het
gebied van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag om de economie binnen het gebied te versterken. Deze activiteit valt binnen het kader van de Wet gemeenschappelijke regelingen (WGR).
De Strategische Bereikbaarheidsagenda is gericht op de verbetering van het verkeers- en
vervoersysteem binnen de metropoolregio. Zij sluit aan bij de activiteiten binnen de
vervoerregio’s Rotterdam en Haaglanden. De Agenda biedt het inhoudelijke vertrekpunt met
de ambities, die worden meegegeven aan de nieuwe Vervoersautoriteit MRDH voor verdere
uitwerking. De benodigde financiële middelen komen geheel ten laste van de Brede Doeluitkering (BDU).

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
De gemeente Nissewaard wordt vertegenwoordigd in de adviescommissies, bestuurscommissies en het algemeen bestuur. Het algemeen bestuur bestaat uit 172 leden.

Stemverhouding
4,3%

Afgesproken prestaties

Opstellen en uitvoeren werkplannen Economisch Vestigingsklimaat en uitvoeren agenda
vervoerautoriteit door de MRDH. Leveren van inbreng in de verschillende werkgroepen door
gemeente.

Risico's beleidsmatig

Wanneer onvoldoende input wordt geleverd vanuit de gezamenlijke gemeenten op Voorne-Putten, kunnen er kansen worden gemist. Onvoldoende samenhang en samenwerking met
het onderwijs en het bedrijfsleven kunnen leiden tot suboptimale resultaten.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

Strategische agenda MRDH ‘Samen aan het werk!’
Door strategieontwikkeling, onderlinge afstemming en belangenbehartiging zet de regio via de MRDH in op het benutten van het regionaal potentieel t.a.v. De twee hoofdlijnen van de strategische agenda zijn ‘Vernieuwen Economie’ en ‘Verbeteren Bereikbaarheid’. Voor de gemeente(n) is het van belang dat de strategische agenda herkenbare aanknopingspunten heeft bij de positie en mogelijke ontwikkelingen van deze gemeente(n). Gestreefd wordt naar versterking van de voor Nissewaard en Voorne-Putten essentiële onderwerpen, zoals een robuuste bereikbaarheid, het optimaliseren van de metro/het openbaar vervoer en het versterken van het economisch vestigingsklimaat (inclusief onderwijs/leven lang ontwikkelen).

Openbaar belang

Met ingang van 1 januari 2017 is de gemeenschappelijke regeling (GR) Voorne-Putten Werkt tussen de colleges van B&W van de gemeenten Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard en Westvoorne ingegaan. Nissewaard fungeert als centrumgemeente en uitvoerder. De GR Voorne-Putten Werkt is gericht op de uitvoering van de gemeentelijke taken op het gebied van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) en de Participatiewet.

Nissewaard heeft met Brielle dienstverleningsovereenkomsten voor de Wsw en de Participatiewet. Met Hellevoetsluis en Westvoorne alleen voor de Wsw. Met het ingaan van de GR 'Voorne-Putten Werkt' is de tot 2017 geldende GR 'Werk, Inkomen en Zorg (WIZ) en de bijbehorende dienstverleningsovereenkomst tussen de gemeente Brielle en Nissewaard opgeheven en is de GR 'De Welplaat' ontbonden.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
Voorne-Putten Werkt heeft een statutaire directie, bestaande uit twee directeuren van gemeente Nissewaard. Deze statutaire directeuren zijn in dienst van de gemeente Nissewaard.
Daarnaast is er een algemene vergadering van aandeelhouders, die bestaat uit het college van B&W van gemeente Nissewaard, vertegenwoordigd door wethouder I. Bal.

Stemverhouding

Afgesproken prestaties

Voorne-Putten Werkt BV voert de dienstverlening uit op het vlak van Wsw en Participatiewet conform de dienstverleningsovereenkomsten. Hierin is een jaarlijkse productprijs overeen gekomen. Voor dit bedrag worden de taken uitgevoerd.

Risico's beleidsmatig

De gehanteerde productprijs bestaat uit de Rijksbijdrage plus een aanvullende bijdrage van de deelnemende gemeenten. Bij afwijkingen van de productprijs tot 5% worden de voor- of nadelen toegerekend aan Nissewaard.

De aanvullende bijdrage van de deelnemende gemeenten neemt de komende jaren toe, doordat de Rijksbijdrage steeds minder kostendekkend is. Dit is het gevolg van enerzijds een daling van de Rijksbijdrage en anderzijds een stijging van de lonen in de Sociale Werkvoorziening (SW).

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

Er is aandacht voor de orderportefeuille en het realiseren van (groeps)detacheringen voor de doelgroep Wsw.  

Openbaar belang

In augustus 2011 is de Elementen Spijkenisse BV opgericht ten behoeve van de aankoop en exploitatie van de 105 appartementen in de Rokade. Dit is gedaan om een groot financieel nadeel voor de gemeente af te wenden. De 105 appartementen zullen in eerste aanleg direct worden verkocht of verhuurd. Het uitgangspunt is dat binnen een periode van 30 jaar alle huurappartementen worden verkocht. Het huidig aantal appartementen in bezit per 31 december bedraagt 65 appartementen.  

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
De gemeente Nissewaard bezit alle aandelen in de besloten vennootschap.

Stemverhouding

Afgesproken prestaties

Primair verkopen dan wel uitponden van de huurwoningen door middel van verkoop.

Risico's beleidsmatig

Langdurige leegstand van de woningen en stagnatie van de verkopen zijn de grootste risico's.
Ook een nieuwe economische crisis is een risico. Dit zou gevolgen kunnen hebben voor de waarde van de appartementen. De laatste 3 taxaties laten juist een aanzienlijke stijging van de waarde van de appartementen zien.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

In februari 2020 heeft er een nieuwe taxatie plaatsgevonden van de appartementen van de Elementen Spijkenisse B.V. De gemiddelde waarde van de appartementen is op basis van deze taxatie toegenomen. In 2020 zijn er weinig huuropzeggingen geweest van de appartementen. De appartementen die vrijkomen worden eerst te koop aangeboden. Te merken is dat er een grote vraag naar koopappartementen is. In 2020 zijn er zeven appartementen verkocht en zijn er twee verhuurd. Ook begin 2021 zijn er al een aantal appartementen verkocht.

Openbaar belang

Verkoop aan derden van vastgoed- en geo-informatie op basis van een intergemeentelijke samenwerking. Deze taken zijn inmiddels overgeheveld naar het Kadaster. De besloten vennootschap zal binnenkort worden opgeheven.

Bestuurlijk belang

Deelnemende gemeenten leveren jaarlijks vastgoedgegevens bij DataLand aan, maar zijn niet betrokken bij het beleid. Conform de statuten hebben de certificaathouders gezamenlijk zeggenschap over DataLand. Dit betekent dat de besluiten van de certificaathouders gelden voor alle participerende en deelnemende gemeenten. De deelnemende gemeenten kunnen de certificaathouders wel verzoeken deze besluiten toe te lichten. Het bestuur van DataLand opereert namens alle participerende en deelnemende gemeenten.

Stemverhouding

• Niet van toepassing

Afgesproken prestaties

Niet van toepassing.

Risico's beleidsmatig

De vennootschap heeft de activiteiten overgedragen aan het Kadaster en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Beleidsmatig zijn de risico's dus afgedekt.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

De activiteiten zijn overgedragen aan het Kadaster en de VNG. De besloten vennootschap wordt geliquideerd.

Openbaar belang

Bijdrage leveren aan maatschappelijke voorzieningen tegen zo laag mogelijke kosten.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
Stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders.

Stemverhouding
0,04%

Afgesproken prestaties

Geen specifieke afgesproken prestaties.

Risico's beleidsmatig

Omdat het een belang in een N.V. betreft zijn de financiële risico’s beperkt tot het ingelegde aandelenkapitaal.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

De financiële markten zijn wisselvallig op het moment. Dit heeft weerslag op de rentestanden en de wetgeving waaraan financiële instellingen moeten voldoen. Door de lage rente is ook het rendement relatief laag.

Openbaar belang

Stedin Holding N.V. heeft de wettelijke taak om energieleveringen te waarborgen.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang

De aandeelhouders van de structuurvennootschap Stedin Holding N.V. zijn een groot aantal gemeenten in Zuid-Holland, Friesland, Noord-Brabant en Noord-Holland. De gemeente Nissewaard bezit circa 2,14% (106.140 stuks) van de aandelen Stedin. Rotterdam heeft ruim 30% en Dordrecht ongeveer 9% van de aandelen Eneco in bezit.

Stemverhouding
2,14%

Afgesproken prestaties

Met Stedin Holding is de gemeente Nissewaard geen specifieke prestaties overeengekomen.

Risico's beleidsmatig

Beleidsmatig zijn er weinig risico's. Op de lange termijn verschuift de energieopwekking voor een groot deel naar particulieren. Ook de piektijden op het net verschuiven door meer opwekking uit natuurlijke bronnen.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

Door de opwekking van duurzame energie wordt steeds meer energie duurzaam en door particulieren opgewekt. Dit zorgt voor hogere pieken op het net. Om de uitstoot van CO2 te verminderen wordt meer ingezet op elektrificatie van energievoorzieningen. Dit legt een grotere druk op het elektriciteitsnet. Sinds 2018 mogen woningen zonder gasaansluiting worden aangelegd. Deze aansluiting was hiervoor verplicht.

Voor 2021 wordt een vermogensversterking in de vorm van cumulatief preferente aandelen voorzien.

Openbaar belang

• Ten algemene nutte werkzaam te zijn op het gebied van de verwijdering van afval binnen met name het grondgebied van de gemeente Nissewaard en de daarop aansluitende regio.
• Het reinigen van de openbare ruimte, evenals de buitenruimte bij bedrijven.
• te voorzien in de behoeften aan andere diensten of het verrichten van ondersteunende activiteiten op het gebied van afvalinzameling.
• Het verlenen van facilitaire diensten, daaronder uitdrukkelijk begrepen het verlenen van diensten aan derden.

Voorts al wat met het vorenstaande verband houdt of daartoe dienstig is, alles op te nemen in de ruimste zin van het woord

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
De gemeente Nissewaard wordt vertegenwoordigd als aandeelhouder. Het bestuur bestaat uit 1 lid.

Stemverhouding
100%

Afgesproken prestaties

De afspraken met N.V. Reinis worden in een dienstverleningsovereenkomst vastgelegd. De huidige overeenkomst loopt eind 2020 af.

Risico's beleidsmatig

De kosten voor afvalverbranding zijn voor een groot deel afhankelijk van de verschuldigde verbrandingsbelasting. Als gevolg van het gesloten klimaatakkoord wordt de verbrandingsbelasting verhoogd. Dit werkt door in de kostprijs van Reinis. Het belang van afvalscheiding en recycling is hiermee nog groter geworden.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

De ontwikkelingen in de markt liggen op het gebied van verregaande afvalscheiding en het herwinnen van grondstoffen uit het opgehaalde afval.

Openbaar belang

Op betrouwbare, veilige en maatschappelijke verantwoorde wijze leveren van drink- en industrieel- water en daaraan gerelateerde producten aan particuliere en zakelijke klanten.

Bestuurlijk belang

Beschrijving bestuurlijk belang
De aandeelhouders van de structuurvennootschap Evides Holding N.V. zijn een groot aantal gemeenten in de provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en de provincie en gemeenten in Zeeland. De gemeente Nissewaard bezit circa 4,4 procent van de aandelen Gemeentelijk Bezit Evides (GBE), die op haar beurt 50 procent bezit in de N.V. Evides. De overige 50 procent van N.V. Evides is in handen van de andere fusiepartner N.V. Delta, het moederbedrijf van Delta waterbedrijf B.V.

Stemverhouding
2,2%

Afgesproken prestaties

Geen specifieke prestaties afgesproken.

Risico's beleidsmatig

De activiteiten van Evides zijn kapitaal- en onderhoudsintensief. Er worden geen voorspellingen gedaan over het resultaat.

Indicatoren 2020

Financiën 2020

Financiële bijdrage Gemeente Nissewaard

Eigen vermogen begin en einde jaar

Vreemd vermogen begin en einde jaar

Financieel resultaat begin en einde jaar

Marktontwikkelingen

Duurzaamheid en zuivering zijn belangrijke ontwikkelingen in de markt.